Å motta en oppsigelse kan oppleves både uventet og krevende, og for arbeidsgivere er det å si opp en ansatt en juridisk og praktisk utfordrende prosess. I Norge stiller arbeidsmiljøloven strenge krav til at enhver oppsigelse må være saklig. Denne artikkelen gir deg som arbeidstaker eller arbeidsgiver en oversikt over hva som regnes som saklig grunn for oppsigelse – og hvilke rettigheter og plikter som gjelder.
۔
Ifølge arbeidsmiljøloven § 15-7 må en oppsigelse være saklig begrunnet i virksomhetens, arbeidsgiverens eller arbeidstakerens forhold. Det betyr at arbeidsgiver ikke kan si opp en ansatt uten at det foreligger et legitimt behov eller en tydelig årsak som kan dokumenteres.
Saklighetsvurderingen er en helhetsvurdering der både arbeidsgivers og arbeidstakers interesser veies opp mot hverandre. Det er ikke tilstrekkelig at arbeidsgiver ønsker å avslutte ansettelsen; det må foreligge en reell og dokumenterbar grunn.
۔
Oppsigelser som følge av virksomhetens forhold handler ofte om økonomi, omorganisering eller effektivisering. Eksempler kan være:
Selv ved legitime behov må arbeidsgiver vurdere alternativer som omplassering, og følge utvelgelseskriterier som ansiennitet og kompetanse på en objektiv og rettferdig måte.
۔
Oppsigelser begrunnet i dette alternativet går ut på omstendigheter som er mer personlig for arbeidsgiveren. Alternativet er kun aktuelt i helt spesielle situasjoner.
۔
Oppsigelse på grunn av forhold ved arbeidstakeren selv gjelder når personen ikke fungerer i rollen, selv etter oppfølging og tilrettelegging. Eksempler inkluderer:
Ved slike tilfeller må arbeidsgiver kunne vise at situasjonen er så alvorlig at oppsigelse er nødvendig og ikke en uforholdsmessig reaksjon.
۔
Arbeidstakere har i enkelte situasjoner et ekstra sterkt vern:
I slike tilfeller må arbeidsgiver kunne bevise at oppsigelsen ikke har sammenheng med det verneverdige forholdet.
۔
For at en oppsigelse skal være gyldig, må arbeidsgiver følge klare prosedyrer:
۔
Dersom arbeidstaker mener oppsigelsen er usaklig, kan det kreves forhandling og eventuelt reises søksmål. I en rettssak vurderes både grunnlaget og prosessen bak oppsigelsen. En ugyldig oppsigelse kan kjennes ugyldig av retten, og arbeidstakeren kan ha rett til erstatning.
Har du havnet i en konflikt eller er usikker på dine rettigheter? Kontakt en advokat med erfaring innen arbeidsrett. Vi tilbyr et gratis og uforpliktende videomøte for vurdering av din sak.
۔
Å starte i ny jobb er spennende – men også litt usikkert. Mange arbeidsgivere benytter prøvetid for å se om du passer i stillingen og miljøet. Samtidig gir prøvetiden også deg som arbeidstaker mulighet til å vurdere om jobben svarer til forventningene. Men hva skjer dersom arbeidsforholdet avsluttes i denne perioden? Her får du en oversikt over hva som gjelder ved oppsigelse i prøvetid.
۔
Prøvetid er en avtalt periode, vanligvis inntil seks måneder, hvor arbeidsgiver og arbeidstaker har en noe enklere adgang til å avslutte arbeidsforholdet. Dette må være skriftlig avtalt i arbeidskontrakten.
Hensikten er å gi begge parter tid til å vurdere om ansettelsen fungerer som ønsket – både faglig og sosialt.
۔
Selv om terskelen for oppsigelse er lavere i prøvetiden, betyr ikke det at arbeidsgiver står fritt. Oppsigelse må fortsatt være saklig, og grunnen må ha sammenheng med:
Oppsigelse på andre grunnlag som sykdom, graviditet, medlemskap i fagforening eller andre bagatellmessige forhold er ikke lov – selv i prøvetiden.
۔
Dersom ikke annet er avtalt i kontrakten, er den lovbestemte oppsigelsesfristen i prøvetiden 14 dager, regnet fra datoen oppsigelsen blir levert. Dette gjelder både om det er du eller arbeidsgiver som sier opp. Denne fristen løper fra det tidspunkt oppsigelsen faktisk er mottatt, ikke når den er sendt.
۔
Selve oppsigelsen skal være skriftlig og skal inneholde:
Dersom arbeidsgiver ikke følger kravene til form og innhold, kan oppsigelsen bli kjent ugyldig. Arbeidsgiver må også kalle inn til et drøftelsesmøte før beslutningen om oppsigelse blir tatt. Under drøftelsesmøtet skal arbeidsgiver redegjøre for hvorfor en oppsigelse vurderes, og hvilke forhold som ligger til grunn for denne vurderingen.
۔
I prøvetiden skal arbeidsgiver følge opp den nyansatte. Dette innebærer blant annet at du som arbeidstaker skal få nødvendig opplæring, tydelige instrukser og veiledning.
Utilstrekkelig oppfølgning kan være et moment i vurderingen av om en oppsigelse er usaklig. Dersom dette er tilfelle, vil oppsigelsen regnes som ugyldig.
Det anbefales at arbeidsgiver holder jevnlige oppfølgingsmøter gjennom prøvetiden, og at det føres skriftlige referater fra disse møtene. Dette gir både arbeidsgiver og arbeidstaker en felles forståelse for hva som er forventet, og hvordan utviklingen vurderes.
۔
Hvis du mener at oppsigelsen ikke er saklig begrunnet, har du rett til å kreve forhandlinger innen to uker etter at du har mottatt oppsigelsen. Dersom saken ikke løses i forhandlingene, kan du gå til rettssak.
Du har i utgangspunktet ikke rett til å stå i stillingen mens saken behandles, slik man ofte har etter prøvetiden. Men det kan likevel gis rett til dette dersom retten mener det er grunnlag for det.
۔
Som arbeidstaker står du fritt til å si opp også i prøvetid, men du må forholde deg til oppsigelsesfristen. I noen tilfeller kan det være verdt å drøfte avslutningen med arbeidsgiver for å finne en god løsning for begge parter.
۔
Prøvetiden gir arbeidsgiver noe enklere adgang til oppsigelse, men det betyr ikke at man står uten rettigheter. En oppsigelse må være saklig, og arbeidstaker har rett til å få vurdert saken nærmere hvis man er uenig. Ved å kjenne til reglene står man sterkere dersom arbeidsforholdet tar en uventet vending.
Book gjerne et gratis møte med våre arbeidsrettsadvokater – hvis du ønsker en vurdering av din sak.
۔
Både arbeidstakere og arbeidsgivere kan oppleve usikkerhet når det gjelder oppsigelser under sykemelding. Hva er egentlig lov – og hva er ikke det?
۔
Ifølge arbeidsmiljøloven har du som arbeidstaker et spesielt vern mot oppsigelse dersom du er helt eller delvis sykemeldt og gir varsel om dette. Vernet gjelder i 12 måneder fra den dagen du ble syk, og følger av arbeidsmiljøloven § 15-8. I denne perioden kan ikke arbeidsgiveren si deg opp på grunn av sykdom, og vernet gjelder absolutt.
Dette betyr likevel ikke at det er umulig å bli sagt opp mens man er sykemeldt. Det avgjørende er hva som er den reelle årsaken til oppsigelsen.
۔
Dersom man blir sagt opp mens man er sykemeldt, må arbeidsgiver kunne bevise at oppsigelsen skyldes andre forhold enn sykefraværet. Det kan for eksempel være:
Det er arbeidsgiver som har bevisbyrden. Klarer ikke arbeidsgiver å godtgjøre at oppsigelsen har en annen saklig grunn, kan oppsigelsen anses som ugyldig.
۔
Hvis du mottar en oppsigelse mens du er sykemeldt, bør du reagere raskt, da arbeidsmiljøloven har flere særskilte tidsfrister. Du kan bestride oppsigelsen skriftlig dersom du mener den er ugyldig.
Du har rett til å fortsette i stillingen din frem til saken er avklart – enten ved forhandlinger eller gjennom rettssystemet. Dersom oppsigelsen blir kjent ugyldig, kan du ha krav på å få jobben tilbake og/eller økonomisk erstatning.
۔
Ved en midlertidig stilling, gjelder ikke det samme vernet som ved fast ansettelse. Midlertidige arbeidsavtaler opphører normalt når det avtalte tidsrommet løper ut. Ved alminnelig opphør av arbeidsforholdet er ikke oppsigelse nødvendig, og det særskilte oppsigelsesvernet ved sykdom gjør seg derfor ikke nødvendigvis gjeldende. I avtaleperioden gjelder likevel vernet fullt ut.
۔
Arbeidsgiver må også etter beste evne tilrettelegge for at arbeidstakeren kan komme tilbake i jobb etter sykdomsperiode. Dette kan være i form av endrede arbeidsoppgaver, redusert arbeidstid, eller andre tiltak.
Hvor godt arbeidsgiveren har ivaretatt tilretteleggingsplikten vil være sentralt i vurderingen av om det er saklig grunn for å si opp en sykmeldt ansatt etter utløpet av verneperioden på 12 måneder.
۔
Blir du sagt opp mens du er sykemeldt, er det viktig å:
۔
Både for arbeidstakere og arbeidsgivere kan en oppsigelse under sykemelding by på krevende vurderinger. Som arbeidstaker er det viktig å vite at du har et særlig vern i sykdomsperioden, og at det finnes klare frister for å bestride en eventuell oppsigelse. Som arbeidsgiver er det på sin side avgjørende å opptre korrekt og følge lovens krav – feil kan føre til ugyldig oppsigelse og økonomiske konsekvenser.
Uansett hvilken side du står på, kan det være lurt å kontakte en spesialisert advokat innen arbeidsrett. Vi tilbyr en uforpliktende og kostnadsfri vurdering av saken din.
۔
۔
کیا آپ کو آپ کے آجر نے برخاست کر دیا ہے؟ اگر برطرفی غیر منصفانہ ہے، تو آپ معاوضے کے حقدار ہیں۔ کسی ملازم کو کمپنی، آجر یا ملازم کے حالات میں حقائق پر مبنی جواز کے بغیر برطرف نہیں کیا جا سکتا۔
۔
انصاف کے تقاضے کا مطلب ہے کہ برخاستگی خارجی یا غیر معقول باتوں پر مبنی نہیں ہونی چاہیے۔ اس کے علاوہ، برطرفی کی بنیاد کے طور پر استعمال کی گئی شرائط کو برخاستگی کا جواز پیش کرنے کے لیے کافی وزنی ہونا چاہیے۔ برطرفی کے لیے حقائق کی بنیاد بھی درست ہونی چاہیے۔ برخاستگی کے معاملات میں آجر کے پاس ثبوت کا بوجھ ہے، جس کا مطلب ہے کہ آجر کو یہ ثابت کرنا ہوگا کہ برطرفی حقیقت پر مبنی ہے۔
۔
کیا آپ کو شک ہے کہ آجر کے پاس برخاستگی کی کوئی حقیقت پر مبنی بنیاد نہیں ہے، اور وہ معاوضے کا دعوی کرنا چاہتے ہیں؟ ہم Insa کے وکلاء اس عمل میں آپ کی مدد کر سکتے ہیں۔
۔
قانون کا انتظام ایسا ہے کہ آپ بطور ملازم معاوضے کا دعویٰ کر سکتے ہیں اگر برطرفی غیر منصفانہ ہے۔ معاوضہ مالی نقصان، آجر اور ملازم کے تعلقات اور عمومی حالات کو مدنظر رکھتے ہوئے اس رقم پر مقرر کیا جاتا ہے جسے عدالت مناسب سمجھتی ہے۔
۔
عام طور پر، فیصلہ سنائے جانے تک آپ اپنے مالی نقصان کے معاوضے کے حقدار ہوں گے۔ نقصانات کی تشخیص میں، یہ بھی اندازہ لگایا جا سکتا ہے کہ آیا آپ کو مستقبل میں نئے کام کی تلاش کے امکان کے غیر یقینی ہونے کے نتیجے میں کوئی مالی نقصان ہوا ہے۔ آپ غیر اقتصادی نقصان کے معاوضے کے بھی حقدار ہو سکتے ہیں، اگر آجر نے قانون میں طریقہ کار کے قواعد پر عمل نہیں کیا ہے، مثال کے طور پر اگر آپ کو برخاست کیے جانے سے پہلے آپ کو کسی مباحثے کے اجلاس میں نہیں بلایا گیا ہے۔ یہ بھی یاد رکھیں کہ آپ برطرفی کے تحریری نوٹس کے حقدار ہیں۔
۔
توجہ: ورکنگ انوائرمنٹ ایکٹ کے مطابق، قانونی کارروائی کے لیے مختلف وقت کی حدیں ہیں، اس پر منحصر ہے کہ بطور ملازم آپ کو کیا ضرورت ہے۔ غیر منصفانہ برخاستگی کی وجہ سے معاوضے کے لیے، برخاستگی کی تاریخ سے چھ ماہ تک کارروائی کی مدت ہے۔
۔
کیا آپ کو برطرف ہونے کے بعد اپنے حقوق کے بارے میں یقین نہیں ہے؟ کیا آپ کیس کو عدالتوں میں لے جانے کے بغیر معاوضہ چاہتے ہیں؟ ہمارے پاس روزگار کے قانون میں ماہر وکیل ہیں جو آپ کے آجر کے ساتھ بات چیت میں آپ کی مدد کر سکتے ہیں۔ غیر رسمی گفتگو کے لیے ہم سے رابطہ کریں ۔
رابطہ کریں اور ہم معلوم کریں گے کہ آپ کو کس چیز میں مدد کی ضرورت ہے، بالکل مفت!
خدمات
Ring oss på 21 09 02 02
I sommer har flere av oss ferie, og vi har begrensede åpningstider.
Hvis det ikke er akutt, ber vi om at du booker et 15 minutters videomøte med oss ved å trykke på denne linken
کیا یہ ضروری ہے؟
ہمیں 21 09 02 02 پر کال کریں۔
ہمارے ساتھ ملاقات کا وقت بک کرو
ہمارے ساتھ ملاقات کا وقت بک کرو
واٹس ایپ کے ذریعے آڈیو پیغام
.svg)
